SEE ANGKOR WAT AND RUN

See Angkor Wat and Run

กฤตภาศ ศักดิษฐานนท์

นักเดินทางมากหลายดุ่มเดินเข้าสู่เมืองโบราณนาม “เมืองพระนคร” (Angkor) มาตลอดสองพันปี ที่นี่เคยเป็นศูนย์กลางอารยธรรมขอมอันรุ่งเรืองและเป็นจุดเริ่มต้นประวัติศาสตร์ยี่สิบศตวรรษที่กัมพูชาภูมิใจ โดยทั่วไปแล้วชาวไทยเรียกเมืองพระนครอย่างแพร่หลายว่า “นครวัด นครธม” ทั้งๆที่ในความจริงนั้น “นครวัด” (Angkor Wat) เป็นเพียงชื่อเรียกศาสนสถานแห่งหนึ่ง และ “นครธม” (Angkor Thom) ก็เป็นเพียงขอบเขตพระนครหลวงที่สร้างขึ้นในภายหลังเท่านั้น

เมืองพระนครผ่านยุคสมัยอันเกรียงไกรและเสื่อมถอย บางช่วงเวลานครแห่งนี้เคยถูกทิ้งร้างกระทั่งกลืนหายไปกับผืนป่า เรื่องราวแต่ละช่วงถูกถ่ายทอดผ่านตำนาน ศิลาจารึก เอกสาร และคำบอกเล่าจากนักเดินทางนับไม่ถ้วนที่ได้มาเยือนนครแห่งนี้ แต่ไม่ว่าเรื่องราวเหล่านั้นจะมากมายเพียงใด เชื่อว่าไม่มีเรื่องใดกล่าวถึงการวิ่งมาราธอนกลางฤดูฝน จนกว่าดวงตะวันจะใกล้โผล่พ้นขอบฟ้าในรุ่งสางของเช้าวันอาทิตย์ที่ 17 สิงหาคม 2557 เมื่องาน Angkor Empire Marathon ครั้งที่ 1 ได้เปิดฉากขึ้นอย่างเป็นทางการ www.angkorempiremarathon.org

Angkor Empire Marathon เป็นงานวิ่งขนาดเล็ก จัดขึ้นในพื้นที่มรดกโลก มีจุดปล่อยตัวและเส้นชัยอยู่ตรงหน้านครวัดพอดี มีนักวิ่งไทยจำนวนไม่มากนักที่รู้จักงานนี้ ส่วนใหญ่จะรู้จัก Angkor Wat International Half Marathon ซึ่งจัดขึ้นที่นี่เช่นกันแต่เป็นต้นเดือนธันวาคมเสียมากกว่า www.angkormarathon.org 

อย่างไรก็ตาม งานในเดือนธันวาคมมีการวิ่งระยะสูงสุดที่ 21 กม. เท่านั้น ขณะที่งานเดือนสิงหาคมมีระยะสูงสุดที่ 42.195 กม. งาน Angkor Empire มีนักวิ่งในระยะมาราธอน ฮาล์ฟมาราธอน และมินิมาราธอน ทั้งชายและหญิงรวมกันประมาณ 1,200 คน ในจำนวนนี้เกือบครึ่งหนึ่งคือราวๆห้าร้อยคนเป็นผู้ที่ลงระยะมาราธอน ส่วนในระยะฮาล์ฟมีนักวิ่งอยู่เพียงสามร้อยกว่าคนเท่านั้น นอกเหนือจากสามระยะนี้แล้วในงานยังมีประเภทฟันรัน 3 กม. สำหรับการวิ่งร่วมกันทั้งครอบครัวอีกด้วย

ในบรรดานักวิ่งที่เข้าร่วมนั้นเกือบทั้งหมดเป็นชาวต่างชาติจากยุโรป สหรัฐอเมริกา จีน และญี่ปุ่น นักวิ่งกัมพูชามีน้อยมาก นักวิ่งเจ้าถิ่นส่วนใหญ่ลงระยะมินิ ส่วนนักวิ่งไทยยิ่งมีจำนวนน้อยเข้าไปใหญ่ทั้งๆที่งานจัดใกล้เมืองไทย เสียมเรียบห่างจากชายแดนไทยด้านปอยเปตเพียง 155 กม. ระยะทางพอๆกับกรุงเทพฯไปลพบุรี และการเดินทางไปเสียมเรียบก็สะดวก มีเที่ยวบินบินตรงจากกรุงเทพฯไปเสียมเรียบทุกวันทั้งสายการบินไทยแอร์เอเชียและบางกอกแอร์เวย์ ในราคาเที่ยวเดียว 2-3 พันบาท ใช้เวลาบิน 1 ชั่วโมง 10 นาที น้อยกว่าบินจากกรุงเทพฯไปหาดใหญ่เสียอีก นอกจากนี้ยังมีรถโดยสารแบบต่างๆจากกรุงเทพฯไปถึงเสียมเรียบมากมาย ถ้าเป็นรถบัสของ บขส. จากหมอชิตไปถึงเสียมเรียบราคาแค่ 750 บาท แต่ใช้เวลาเดินทางตลอดวัน คือออก 9:00 น. กว่าจะถึงก็ปาเข้าไป 17:00 น. ใครใคร่เดินทางแบบไหนก็ตัดสินใจเลือกเอาเองตามต้องการ

ปัจจัยสำคัญซึ่งทำให้นักวิ่งไทยไม่นิยมมางานนี้คงมีหลายสาเหตุ ประการแรก คือค่าสมัครแพงมาก ผมไม่เคยพบว่ามีงานวิ่งใดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คิดค่าสมัครสูงเท่างานนี้ ดังนั้นจึงพอสรุปได้ว่านี่คืองานวิ่งที่มีอัตราค่าสมัครแพงที่สุดในภูมิภาคอาเซียน ถ้าสมัครช้าคือเดือนกรกฎาคม-สิงหาคมจะต้องจ่ายถึง 75 ดอลลาร์สหรัฐฯในระยะมาราธอน, 65ดอลลาร์ในระยะฮาล์ฟ, และ 60ดอลลาร์ในระยะมินิ ค่าสมัครนี้เป็นอัตราสำหรับนักวิ่งต่างชาติที่แพงกว่าอัตราของนักวิ่งกัมพูชา 4-5 เท่า หากคิดอัตราแลกเปลี่ยนตามตลาดกลางกรุงพนมเปญในช่วงที่ผมเดินทางไปนั้น 1 ดอลลาร์จะเท่ากับ 34 บาท นั่นเท่ากับว่าค่าสมัครวิ่งในงานนี้อยู่ที่ 2,040 บาทสำหรับมินิ, 2,210 บาทสำหรับฮาล์ฟ, และ 2,550 บาทสำหรับมาราธอน ไม่น่าเชื่อว่าค่าสมัครวิ่งที่นี่แพงกว่าสิงคโปร์มาราธอนเสียอีก 

สาเหตุ ประการที่สอง คือการแบ่งรุ่นอายุการแข่งขันซึ่งเจ้าภาพรวมทุกอายุเข้าด้วยกันโดยจัดให้ระยะมาราธอนกับฮาล์ฟเป็นอายุ 16 ปีขึ้นไปแยกชายและหญิง ส่วนมินิเป็นอายุ 13 ปีขึ้นไปแยกชายและหญิง นักวิ่งทุกคนจะได้รับเหรียญที่ระลึก มีถ้วยรางวัลให้เฉพาะกับผู้ชนะอันดับ 1-3 overall เท่านั้น โดยไม่มีเงินรางวัลให้ เรียกได้ว่านี่คืองานวิ่งกินเที่ยวขนานแท้ ไม่ใช่งานวิ่งสำหรับบรรดาแนวหน้าล่าเงินรางวัลแต่อย่างใด

ด้วยเหตุดังกล่าว ทำให้บรรยากาศการวิ่งในงานนี้เป็นเหมือนมหกรรมกินลมชมวิวของนักท่องเที่ยวต่างชาติ นักวิ่งเกือบทั้งหมดวิ่งเล่นหัวกันในสปีดเต่า พวกเขาวิ่งไปเดินไปนวยนาดถ่ายรูปตามจุดต่างๆของโบราณสถาน เพลิดเพลินไปกับอากาศ ธรรมชาติ ปราสาทต่างๆ รวมทั้งลูกเด็กเล็กแดงเจ้าถิ่นที่ผันตัวชั่วคราวจากการขายของที่ระลึกมายืนเรียงแถวแตะมือต้อนรับ 

ระยะฮาล์ฟเป็นเส้นทางวิ่งที่นับว่าสวยงามที่สุด เพราะได้ผ่านจุดสำคัญๆของเมืองพระนครครบถ้วน โดยเริ่มต้นจากประตูนครวัดอันเป็นศาสนสถานขนาดมหึมาที่ใหญ่ที่สุดในเมืองพระนคร นครวัดเป็นปราสาทเดียวที่หันหน้าไปทิศตะวันตกเนื่องจากใช้เป็นที่เก็บพระบรมศพของพระเจ้าสุริยวรมันที่2ผู้สร้างปราสาทนี้ เราเลาะข้างๆคูน้ำรอบนครวัด วิ่งข้ามแม่น้ำเสียมเรียบ ผ่านปราสาทกระวาน บันทายกเดย และสระสรง

พอเข้าสู่ครึ่งทางหลังจะวิ่งผ่านปราสาทตาพรหมที่มีชื่อเสียงขจรขจายจากภาพยนตร์เรื่อง Tomb Raider ฉากของแองเจลิน่า โจลี่ที่เบื้องหลังมีรากไม้ใหญ่โตโอฬารพันรัดปราสาทตาพรหมเอาไว้กลายเป็นการโฆษณาชั้นดีที่โลกได้เห็น จากนั้นวิ่งผ่านปราสาทตาแก้ว ประตูชัยนครธม ปราสาทธรรมานนท์ ปราสาทเจ้าสายเทวดา ลานพระเจ้าขี้เรื้อน ปราสาทพิมานอากาศที่ซึ่ง โจวต้ากวาน ผู้ได้มาเยือนเมื่อเจ็ดร้อยกว่าปีก่อนบันทึกว่ากษัตริย์ต้องขึ้นไปชั้นบทสุดทุกคืนเพื่อสังวาสกับนางนาคในปราสาททองคำ ถัดมาคือปราสาทบาปวนซึ่งแต่ก่อนเป็นสัมฤทธิ์ ใกล้กันเป็นปราสาทบายนที่เต็มไปด้วยใบหน้าจำนวนมาก อาจเป็นได้ว่าคือใบหน้าของ พระเจ้าชัยวรมันที่7 ผู้สร้างปราสาทนี้ หรือไม่ก็เป็นหน้าของ พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร หรือไม่ก็ทั้งคู่ 

ผ่านประตูนครธมทิศใต้ซึ่งมีช่างภาพประจำอยู่เนื่องจากฉากหลังที่งามงดไปด้วยประตูเมืองประดับใบหน้าอันใหญ่โตและราวสะพานข้ามคูเมืองซ้ายขวาที่เรียงรายไปด้วยเทวดาและอสูรศิลาขนาดยักษ์อย่างละ54รูปกำลังยื้อยุดกับนาคเก้าเศียรตามตำนานการกวนเกษียรสมุทร ผ่านปราสาทปักษีจำกรง ผ่านพนมบาแค็งอันเป็นจุดศูนย์กลางเมืองพระนครหรือในชื่อเดิมคือยโศธรปุระ กระทั่งสิ้นสุดการวิ่งที่เดิม ณ จุดเริ่มต้นตรงประตูทิศใต้ของนครวัด

Angkor Empire Marathon ไม่ใช่งานวิ่งที่ใครขวนขวายมาล่าถ้วยหรือเงินรางวัล แต่เป็นงานวิ่งที่ควรหาโอกาสสัมผัสสักครั้งหากคุณเป็นนักวิ่งประเภทวิ่งกินเที่ยว ในเมืองไทยมีงานวิ่งที่มีชื่อเสียงมากมาย บางงานเป็นที่รู้จักในแง่เส้นทางวิ่งชมโบราณสถาน บางงานขึ้นชื่อในเรื่องอากาศบริสุทธิ์กับธรรมชาติงดงาม งานวิ่งในเส้นทางนครวัด-นครธมมอบทั้งสองอย่างนี้ให้นักวิ่งเต็มที่ คุณจะได้ชื่นชมโบราณสถานอายุพันกว่าปีไปพร้อมกับแมกไม้ร่มครึ้มและอากาศบริสุทธิ์สดชื่นตลอดทาง

นักเดินทางมากหลายดุ่มเดินเข้าสู่เมืองเมืองพระนครตลอดสองพันปีและจากไปด้วยเรื่องเล่ามากมาย แต่ไม่ว่าเรื่องราวเหล่านั้นจะมากเพียงใด ก็เชื่อว่าไม่มีเรื่องใดกล่าวถึงการวิ่งฮาล์ฟมาราธอนในครั้งนี้ เมื่อครั้งอดีตกาลโจวต้ากวานมาเยือนเมืองพระนครในฐานะทูต พระเจ้าสามพระยา ยาตราทัพจากกรุงศรีอยุธยามาเพื่อการยุทธ ส่วน อาร์โนลด์ ทอยน์บี (Arnold Toynbee) นักประวัติศาสตร์ชาวอังกฤษมาถึงพร้อมกล่าวอมตะวาจาไว้ว่า “แม้ตายไม่ปรารมภ์ เพียงครั้งหนึ่งได้ชมนครวัด” (See Angkor Wat and die) แต่นั่นคือคำพูดของทอยน์บีในฐานะนักท่องเที่ยว ส่วนนักวิ่งที่มาวิ่งโดยถือโอกาสท่องเที่ยวไปด้วยนั้น หากจะพูดอะไรออกมาบ้างก็ควรแก้ไขประโยคของทอยน์บีเสียหน่อยว่า

See Angkor and run, run through Angkor Wat and die

แม้ตายไม่ปรารมภ์ เพียงครั้งหนึ่งได้วิ่งชมนครวัด

กฤตภาศ ศักดิษฐานนท์

www.facebook.com/bintokrit

twitter @kritkrittapas

instagram @krit_krittapas

krit.bloomingtonbook@gmail.com

Youtube : Krittapas Channel

* บทความนี้เผยแพร่ครั้งแรกในนิตยสาร Thai Jogging Magazine, 
Volume 13, Issue 100, September 2014